Doğu Akdeniz’de jeopolitiği köklü şekilde değiştiren Türkiye-Libyaarasında imzalanan deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin mutabakatın yankıları sürüyor. İsrail Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, “İsrail, deniz bölgeleri için Yunanistan’a tam desteğini ve dayanışmasını yineler ve bu hakları ihlal etme girişimlerine karşıdır” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin eylemlerini kınayan açıklamada, “İsrail Yunanistan’la işbirliğine büyük önem veriyor” denildi ve devamında, “İsrail Türkiye’nin Akdeniz’deki son hamlelerini endişeyle takip ediyor. Uluslararası deniz standartları konusunda bilgisizlik (cehalet) bölgede barışı ve istikrarı tehlikeye atıyor” ifadeleri yer aldı.
NATO zirvesi sonunda yaptığı basın toplantısında Türkiye’nin Libya ile yaptığı anlaşmayı kınayarak hedef alan Fransa Başkanı Emmanuel Macron, “Yunanistan’ın Libya-Türkiye anlaşmasıyla ilgili endişelerini paylaşıyorum. Türkiye, NATO üye ülkelerinin egemenlik haklarına saygı duymalı” dedi. Avrupa Komisyonu da Yunanistan ve Rum Kesimi ile “tam bir dayanışma” içerisinde olduğunu belirterek, Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Ege’deki adımlarını kınadığını duyurdu. Avrupa Komisyonu Sözcüsü, “Avrupa Konseyi’nin sürekli olarak vurguladığı ve en son Haziran 2019 metninde belirttiği gibi, Türkiye’nin tüm AB üye ülkelerinin toprak bütünlüğüne ve egemenlik haklarına saygı göstermesi gerekiyor” dedi.
Avrupa Komisyonu sözcüsü açıklamasının devamında anlaşma hakkında detayları talep ederek, “Libya ve Türkiye arasında deniz yetki alanlarının belirlenmesine ilişkin ikili mutabakat henüz kamuya açılmadı. Anlaşmanın içeriği hakkında daha fazla açıklama yapılması (netleştirilmesi) gerekiyor. Mutabakat zaptı metninin hiçbir gecikme olmaksızın Avrupa Birliği’ne bildirilmesini bekliyoruz” dedi. Mutabakatın ardından Libya’ya rest çeken ve anlaşma metninin bir kopyasını vermezse elçisini deport etmekle tehdit eden Atina, anlaşma metninin kendilerine iletildiğini iddia etti. Yunan Devlet Televizyonu ERT, anlaşmanın Yunan makamlarına ulaştığını belirterek, “Yunanistan Dışişleri Bakanlığı şu an Mutabakat Zaptı’nı inceliyor” açıklamasında bulundu.
Suud-Mısır kumpas planlıyor
Hafter terör örgütü Türkiye ile BM tarafından tanınan Trablus hükümeti arasındaki anlaşmaya karşı bildiri yayınladı. Anlaşmanın “Akdeniz ülkelerinin çıkarlarını tehdit ettiği” iddia edildi. Hafter’in kontrolündeki sözde Temsilciler Meclisi’nin başkanı Akil Salih, Suudi Arabistan’ın davetiyle Riyad’a giderek önce Kral Selman tarafından kabul edildi, Suud bakanlarla görüştü. Salih’in Veliaht Prens Muhammed Bin Selman ile de görüşeceği ve atılacak adımlara son şekillerin verileceği iddia edildi. Darbeci Sisi yönetimindeki Mısır da kervana katılmakta gecikmedi. Libya ve Türkiye’ye karşı harekete geçen Kahire, hem Arap Birliği hem de Afrika Birliği’nde lobi çalışmalarına başladı. Mısır, BM tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) lideri Fayez el-Sarraj’a baskı yaparak Ankara ile vardığı anlaşmayı geçersiz kılmaya çalışıyor.
Meclis onayladı
TBMM Dışişleri Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Volkan Bozkır başkanlığında toplandı. Libya ile imzalanan Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası Kanun Teklifi TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edildi. Konunun aciliyetine binaen TBMM Danışma Kurulu’nun aldığı kararla söz konusu kanun teklifinin 48 saat beklemeden komisyonda görüşülmesinin uygun bulunduğunu belirten Bozkır, tüm parti gruplarına ve komisyon üyelerine ülke çıkarları ve güvenliği için gösterdikleri birlik ve beraberlik adına teşekkür etti. Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran da mutabakat ile uluslararası topluma önemli mesaj verildiğini vurguladı.
ABD yine Türkiye’nin karşısında
Mutabakat sonrası Türkiye’nin karşısında konumlanan bir diğer güç ABD oldu. ABD Dışişleri Sözcüsü, “Türkiye ile Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti arasındaki anlaşma bölgede gerginliklere neden oldu, faydalı değil ve kışkırtıcı” dedi. ABD sözcüsü ayrıca, “Doğu Akdeniz’de hassas bir zamanda gerilimi arttıracak eylemlerden kaçının” çağrısı yaptı.